fret

Fretten worden de laatste tijd meer en meer als huisdier gehouden. Dat is niet te verwonderen.  Fretten zijn immers zeer leuke dieren om mee om te gaan.  Ze zijn zeer speels met hun baasje en met elkaar en zijn vaak zeer goede huisgenoten.  Het zijn zeer slimme dieren (veel eigenaars beweren dat ze slimmer zijn dan honden of katten) met een gezonde brok nieuwsgierigheid.  Ze kunnen zindelijk worden gemaakt en U kan ze ook verschillende kunstjes aanleren.  Ze houden ervan om met hun baasje mee op stap te gaan, zittend op de schouder of lopend aan een leiband.

 

Huisvesting 

Indien U van plan bent om Uw fret in zijn/haar kooi te plaatsen als U weg bent (en U bent tamelijk veel uit huis), dan kan U beter een ruimere kooi aanschaffen 100x60x60cm is een strikt minimum om uw fretje te huisvesten. Per extra fret rekent u er best 1/5 deel bij. Om uw lieveling veilig over te brengen naar de dierenarts voor de jaarlijkse vaccinatie volstaat een carrier of transportkooi van +/- 60x30x30cm. In de kooi kunt U als het ware een “slaapkamertje” installeren; een kartonnen doos kan hier goed voor dienen. De meeste fretjes houden echter van een “hangmatje”.  Een fret houdt er namelijk niet van om op de open vloer van de kooi te slapen.  Als bodembedekking kunt U oude T-shirts, truien, stukken oud tapijt of zelfs handdoeken gebruiken. Dit is echter niet noodzakelijk. U kan de bodem evengoed onbedekt laten. Vermijd het gebruik van zaagsel of houtkrullen.  U kan beneden in de kooi een soort “kattenbak” plaatsen, waarin de fret zijn/haar behoefte kan doen. Let op voor de in de handel verkrijgbare driehoekige toiletjes. Deze zijn meestal te klein, waardoor de fret onzindelijk wordt en z’n behoefte buiten de bak doet. Als vulling mag u geen klassieke kattenbakvulling gebruiken. In de handel zijn vullingen te koop die weinig of niet stuiven, en omwille van het gevoelige ademhalingssysteem van fretjes komen alleen deze in aanmerking.  Wanneer U in de kooi verschillende niveaus kan installeren zal dit zeker door Uw fret worden gewaardeerd; zo ook valt allerhande speelgoed zoals tunnels (plastic pijpen), hangmatten gemaakt van oude jeans, een lint van een oude badjas, pingpongballen… in de smaak.

Voeding

De belangrijkste bestanddelen van de voeding voor fretten zijn eiwitten (voornamelijk dierlijke) en vetten.  Het voeder moet 30-35% eiwit bevatten en 15-20% vet.  U kan Uw fret een kwalitatief goed kattenvoer geven, maar aangezien deze voedingen gebaseerd zijn op een spijsverteringssnelheid van 6 à 8 uren, en een fretje maar 3 à 4 uren de tijd heeft, kiest u beter voor een degelijke frettenvoeding. Tegenwoordig te koop in bijna elke betere dierenzaak.  Omdat jongere fretten een hoge eiwitbehoefte hebben, kan U hun beter kittenvoer geven, totdat de dieren een jaar oud zijn.  Oudere fretten (van vier jaar of meer) kunnen problemen krijgen met de nieren als ze teveel eiwit krijgen, daarom schakelt U beter over op voeder voor oudere fretten.  Zacht katten- en frettenvoeder is minder geschikt voor fretten, omdat het relatief minder eiwit bevat en kan aanleiding geven tot tandsteen en tandbederf. Het belet een goede werking van de speekselkliertjes, terwijl speeksel net bijdraagt tot een goede spijsvertering.  Hondenvoer is niet geschikt voor fretten omdat het bepaalde zeer belangrijke ingrediënten mist zoals bv Taurine, een levensnoodzakelijke stof voor fretten, die ze zelf niet kunnen aanmaken.  Als extraatjes kunt U fruit geven.  Een aantal populaire lekkernijen zijn onder andere banaan, rozijnen, pindaboter, stukjes peer, gekookte lever, stukjes rijstwafel, beschuiten, gekookte spaghetti…  Het is zo dat smaken tussen fretten nogal sterk verschillen waardoor U waarschijnlijk een aantal zaken zal moeten uitproberen vooraleer U de smaak van Uw huisdier kent. Geef echter nooit chocolade aan uw fret. Chocolade bevat Teobromine, wat in de lever wordt omgevormd tot gifstoffen. Een halve reep chocolade kan dodelijk zijn voor uw schavuit.

Hanteren

Jonge fretjes moeten het bijten worden afgeleerd.  Als een speelse fret zijn/haar tand rondom Uw hand/vingers legt, en hard begint te bijten, moet hij/zij onmiddellijk worden afgestraft.  Dit kan gebeuren door een tik tegen de zijkant van de neus, natuurlijk in verhouding tot het diertje. Kordaat straffen resulteert in een snel zindelijk en handtam fretje. Bij een fretje dat u al langer heeft, en waarmee u reeds een goede band hebt, kan het ook helpen om het dier onmiddellijk in zijn/haar kooi te plaatsen en hem/haar gedurende een aantal minuten volledig te negeren.  Het is ook belangrijk om Uw fret te belonen indien hij/zij iets goed doet.  Dit kan gebeuren door hem/haar een lekkernij te geven (zie voeding) of door Uw dier uitgebreid te aaien. Bij een fretje is het echter niet de positieve conditionering die de beste resultaten geeft.

Kleintjes op komst

Een vrouwelijke fret is geslachtsrijp in de lente die volgt op haar geboorte.  Ze is dan tussen de zes en negen maand oud.  Een fret is loops van maart tot september.  Deze periode kan herkend worden aan het feit dat de vulva gezwollen is.  Een mannelijke fret is ook seksueel rijp in het voorjaar volgend op zijn geboorte (ook hij is dan zes tot negen maand oud).  Hij is seksueel actief van december tot juli.  U kan het vrouwtje laten dekken vanaf twee weken na het begin van de vulvazwelling.  De drachtigheidsduur bedraagt ongeveer 42 dagen.  Het aantal jongen kan variëren van 2 tot 17 stuks, met een gemiddelde van 8.  Bij de geboorte zijn ze blind en vrijwel kaal.  Ogen en oren gaan pas rond de vierde week open. Als de pups 8 weken zijn, kunnen ze worden gespeend (van de moeder weggehaald). 

Ziekte en gezondheid 

Het is belangrijk om Uw fret te laten vaccineren tegen hondenziekte; immers, deze aandoening is bij fretten fataal.  Jonge fretjes moeten gevaccineerd worden op de leeftijd van 6-8 weken, met een herhaling op 10-12 weken. Daarna elk jaar 1 hernieuwende vaccinatie. Oudere fretjes die niet in het bezit zijn van een geldig vaccinatiebewijs, dienen op dezelfde wijze ingeënt te worden.  Vrouwelijke fretten (moertjes) zijn zeer lang loops, waardoor ze veel te veel hormonen aanmaken. Dit kan leiden tot beenmergdepressie, met de dood als gevolg. Als U niet van plan bent om met uw moertje fret te kweken, kunt U haar bijgevolg beter laten castreren (bij een sterilisatie wordt enkel de bevruchting voorkomen door bv een knoopje te leggen in de eileiders, er is dan nog steeds de hormonale werking en de mogelijkheid op beenmergdepressie en sterfte). Vraag gerust verdere informatie hieromtrent aan Uw dierenarts. Om de dieren in optimale conditie te houden, dient U ervoor te zorgen dat de diertjes zich in een tochtvrije omgeving bevinden, dat de kooi regelmatig wordt ververst, dat er dagelijks droogvoer,  wordt gegeven en dat er altijd proper water voorhanden is. Maar… zelfs met de beste verzorging kan Uw diertje ook ziek worden… Wanneer Uw fret niet meer eet of drinkt, er vocht uit zijn/haar oogjes of neusje komt, een doffe en rechtstaande vacht of diarree vertoont, ademhalingsproblemen heeft, zich moeilijk kan voortbewegen, of andere abnormale gedragingen vertoont, is het beter bij de dierenarts langs te gaan.

Stinken fretjes niet?  

Zoals U waarschijnlijk al hebt ondervonden hebben fretten hun eigen specifieke geur; vooral mannetjesfretten kunnen een sterke geur afscheiden.  Tijdens de loopsheid/bronst produceren ze meer huidvet, waardoor de fret feller gaat ruiken en vettiger van pels wordt. De hevigste geur komt echter voort van het markeren van hun territorium. Hierbij druppelen ze urine die ze met hun buik uitsmeren over de grond. Dit maakt dat ze een zeer sterke muskusgeur ontwikkelen. Door uw fretje te castreren neemt u de hinderlijke geur quasi volledig weg. De huidvetproductie (aangemaakt door de talgkliertjes) zal weer tot een normaal peil zakken, en de reukvlaggen zullen niet meer uitgezet worden. Het wekelijks verschonen van hangmat of slaapzakje zorgt ervoor dat de fret op een normale gecontroleerde en constante manier zijn/haar huidvet kan “afgeven”.

De klieren rond de anus gelegen (anaalkliertjes dus) gaan enkel een sterke geur produceren indien de dieren in een extreme gemoedstoestand verkeren. Plotse pijn, woede, angst of zelfs extreem genot liggen aan de basis van het “leegknijpen” van de anaalkliertjes. Deze geur verdwijnt echter binnen de 10 minuten. Het is dus totaal overbodig om deze kliertjes te laten wegnemen. U steelt daarmee zijn identiteitskaartje (om kennis te maken ruiken fretjes, net als honden, aan elkaars achterste). Hou er ook rekening mee dat sinds juli 2002 het bij wet verboden is om anaalkliertjes zonder effectief medische reden te laten verwijderen.

Wetenswaardigheden van de fret

  • Mannelijk = Rammetje     Vrouwelijk = Moertje
  • Fretten leven gemiddeld zes tot acht jaar.  De oudste fret zou 16 jaar geworden zijn. 
  • Fretten moeten ongeveer vier uur per dag kunnen spelen en rondlopen.  Deze diersoort slaapt veel (18 uur per dag!), maar deelt zijn actieve periodes in volgens de beschikbaarheid v/h baasje. 
  • Een fret die teveel in zijn (te kleine) kooi opgesloten zit zal lusteloos worden, minder eetlust hebben en mogelijks te dik worden.          
  • De fret behoort tot de familie van de marterachtigen, samen met de bunzing, hermelijn, wezel, das, boom- en steenmarter, wolverine, stinkdier, enz… In totaal zo’n 70 soorten en ondersoorten.
  • In tegenstelling tot alle andere marterachtigen is de fret geen nacht- of schemerdier.
  • Het mannetje is meestal twee maal zo groot als het vrouwtje, maar er is nogal wat variatie in de grootte van de fretten.  Een vrouwtje weegt tussen de 500 en 1000 gram, een mannetje tussen de 1000 en 2500 gram.  Het is normaal voor een fret om één derde van zijn lichaamsgewicht te verliezen in de zomer!  Als het diertje verder gezond is, hoeft U zich dus geen zorgen te maken. 

Fretten zijn echt meesters in het ontsnappen!  Sluit dus hun kooi goed af!