Leefwijze
Volwassen jaguars zijn solitaire dieren, die alleen in de bronsttijd als paartjes leven. De jongen blijven hun eerste levensjaren bij hun moeder voordat ze de familie verlaten om een eigen jachtgebied te zoeken.

De grootte van hun jachtgebied is afhankelijk van het voedselaanbod. Als er voldoende prooidieren aanwezig zijn, zoals in onaangetaste wouden, dan heeft de jaguar aan een territorium van vijf kilometer doorsnee voldoende. Maar als er voedselschaarste is, bijvoorbeeld door woudkap, dan kan zijn jachtgebied weleens dertig maal zo groot zijn, ongeveer 500 vierkante kilometer. Voortplanting
Over het familieleven van de in het wild levende jaguar is maar weinig bekend. Jarenlang werd hij vanwege zijn pels intensief bejaagd. In de jaren '60 werden er in het Braziliaanse deel van het Amazone-oerwoud jaarlijks meer dan 1000 dieren gedood. De jagers werden daardoor experts in het vinden en doden van de jaguars, maar aan de leefwijze van deze katten schonken ze weinig aandacht. Biologen proberen daarom nu de jaguars die in het wild leven te observeren, juist omdat er nog maar zo weinig zijn. De meeste informatie komt uit dierentuinen, waar jaguars zich met succes voortplanten.

Het lijkt erop dat een mannetje en vrouwtje elkaar in het wild alleen voor de paring treffen. Het mannetje verlaat het vrouwtje direct daarna, en zij brengt alle jongen alleen groot. Per worp zijn dat een tot vier welpen, die bij de geboorte blind zijn en slechts 700-900 gram wegen. Na twee weken openen de jaguarbaby's hun ogen en beginnen ze de directe omgeving van hun schuilplaats te verkennen. Met een maand of zes gaan ze samen met de moeder op jacht. De jonge jaguars leven en jagen gedurende de eerste twee levensjaren samen met hun moeder. Daarna verlaten ze haar en zoeken een eigen jachtgebied.

Voedsel en jacht
Jaguars zijn weliswaar goede klimmers, maar ze jagen toch het liefst op de grond en bij voorkeur 's nachts. Maar ze klimmen wel in bomen om vandaar hun buit te beloeren. De jaguar is ook een snelle sprinter en snel moe. Het succes van zijn jacht hangt er dan ook vooral vanaf of de jaguar zijn prooi goed kan bespieden en ongezien dichtbij kan komen.

Zijn hoofdvoedsel bestaat uit dieren die hij in het bos vindt en die in grootte varieren van een muis tot een hert. Als goede zwemmer vangt hij ook kikkers, vissen, schildpadden en kleine alligators.

De jaguar is een goede visser. Als hij vist, zit hij roerloos op een rotsblok of op een overhangende tak. Zodra hij een vis ziet, slaat hij hem met zijn poot uit het water op de oever.

Als hij een prooi te pakken heeft, sleept hij hem naar een schuilplaats voordat hij begint te eten.

De jaguar en de mens
Vroeger waren er overal tussen Arizona en Argentinie jaguars, maar door de ongebreidelde jacht werden ze op de meeste plaatsen uitgeroeid of sterk gedecimeerd. In veel landen heeft de grootschalige ontginning van bos ten behoeve van landbouwgronden en bewoning het 'werk' van de jagers afgemaakt. In de bovenloop van het Orinocobekken in Venezuela zouden de jaguars nog talrijk zijn, maar in alle andere gebieden zijn ze met uitsterven bedreigd. In heel Argentinie leven er naar schatting minder dan 200 dieren; binnenkort zijn ze alleen nog in dierentuinen te bewonderen.

Jaguars hebben de reputatie dat ze mensen aanvallen. Volgens een verhaal zou een jaguar een mens kilometers lang door het bos gevolgd zijn, en tenslotte net zo geruisloos weer verdwenen zijn als hij gekomen was. Het lijkt er dus eerder op dat een jaguar een mens 'uitgeleide doet' uit zijn territorium. Als hij hem had willen doden, zou hij daar ruimschoots de gelegenheid voor hebben gehad.

Korte feitjes:
· Een bioloog die een jaguar gemerkt had, vond het dier de volgende keer 800 km verderop terug in zijn nieuwe jachtgebied

· Van de vijf grote katten, zijn leeuwen, tijgers, luipaarden en sneeuwluipaarden in gevangenschap makkelijk onderling te kruisen. Jaguars paren echter alleen met leeuwen.

· De jaguar is de enige grote kat die niet brult.

· Amazone-Indianen vertellen dat jaguars uit het oerwoud komen om met kleine kinderen te spelen.